Kırkikindi yağmurları, halk kültüründe yer etmiş adıyla, doğa döngüsünün önemli bir parçasıdır. Sadece meteorolojik bir olay olmanın ötesinde, mevsim geçişlerinin habercisi, toprak için can suyu ve kimi zaman da şiddetli etkileriyle hatırlanan bir doğa olayıdır. Peki, kırkikindi yağmurları ne zaman başlar, biter?
İlkbaharın sonlarına doğru özellikle İç Anadolu Bölgesi'nde sıkça karşılaşılan kırkikindi yağmurları, halk arasında oldukça bilinen ve merak edilen bir doğa olayıdır. Bu yağmurlar, adını geleneksel olarak "kırk gün boyunca ikindi vakti yağan yağmur" inancından almıştır. Gerçekte bu yağışların süresi tam olarak kırk gün olmasa da, belli bir dönemde neredeyse her gün benzer saatlerde gerçekleşmesiyle dikkat çeker.
Kırkikindi yağmurları, bilimsel olarak "konveksiyonel yağış" ya da Türkçesiyle "yükselim yağışları" kategorisine girer. Güneş ışınlarının yeryüzünü ısıtmasıyla birlikte, yer yüzeyine yakın olan hava tabakası da ısınır. Isınan hava genleşir, yoğunluğu azalır ve hafiflediği için yükselmeye başlar.
Bu yükselen nemli hava, atmosferin daha soğuk tabakalarına ulaştıkça her 200 metrede yaklaşık 1°C soğur. Soğuyan hava içindeki nem, yoğuşma noktasına ulaştığında ise bulutlar oluşur ve kısa süre içinde yağış meydana gelir. Bu tür yağışlar genellikle kısa süreli, fakat oldukça şiddetli olur.
Kırkikindi yağmurları, Türkiye’de özellikle ilkbaharın son dönemlerinde görülmeye başlanan mevsimsel yağışlardır. Kırkikindi yağmurları, nisan yağmurlarından sonra başlar. Nisan yağmurlarının bitişi de mayıs ayının sonlarıdır. Yani genel olarak mayıs ayının sonlarında başlamaktadır. 40 gün ikindi ve akşam üzeri yağma ihtimali yüksek olduğundan halk arasında 40 ikindi şeklinde isimlendirilmiştir. Haziran ayının ortalarına kadar etkisini sürdürebilir. Bu süreç bölgeden bölgeye az da olsa değişiklik gösterebilir; örneğin İç Anadolu’da bu yağışlar daha uzun ve düzenli devam ederken, diğer bölgelerde daha kısa süreli olabilir.